Ege Eğitim Dergisi, cilt.16, ss.392-407, 2015 (Diğer Kurumların Hakemli Dergileri)
Doğuştan veya dil öncesi dönemde ortaya çıkan işitme kaybı, çocuğun dil gelişimini
etkileyerek bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim alanlarında normal işiten yaşıtlarına göre
gecikmelere neden olabilmektedir. İşitme kaybının derecesi arttıkça çocukların konuşma
üretimi azalmakta, konuşma algısı, okuma-yazma becerisi ve akademik başarısı düşmektedir.
Doğuştan ileri ve çok ileri derecede işitme kaybı olan çocuklar normal işten akranlarına göre
dilin farklı bileşenlerinde sınırlılıklar yaşamaktadırlar. Bu yüzden dil becerilerin belirlenmesi
ve bu alanlara yönelik erken müdahale programlarının oluşturulması gerekmektedir. Bu
makalede çocukların okul hayatlarındaki akademik başarısı için ön koşul olan dil becerilerinin
kapsamlı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Doğuştan çift taraflı ileri ve çok ileri derecede
işitme kaybı olan çocukların erken dönem dil gelişimi çocukların bilişsel süreç becerilerini ve
akademik güçlüklerini belirlemede kolaylık sağlamaktadır. Bu çocukların farklı dil alanlarının
analizi edilmesi ve analiz sonuçlarına göre hazırlanan müdahale programının uygulanması
çocukların dil becerilerini artırarak ileri ki akademik başarılarına katkı sağlayacaktır.
Müdahale programlarında dilin farklı bileşenleri için dili anlama ve ifade etme boyutlarında
hedeflerin dikkatle seçilmesi ve erken dönemde sözdizimi, anlam bilim, sözcük dağarcığı ve
kullanım alanlarındaki becerilerinin daha yoğun olarak desteklenmesi son derece önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Doğuştan ileri ve çok ileri derecede işitme kaybı, dil gelişimi,
akademik başarı gelişimini etkileyen faktörler
1
Hearing loss, arising congenitally or in the prelingual period, affects child’s language
development, and leads to delays of his/her social, cognitive and emotional development
fields when compared to his/her peers. As the degree of hearing loss increases, children’s
speech production and vocabulary decrease, and their reading and writing skills decline. The
children with congenital severe to profound hearing loss experience problems in different
components of language when compared to normal hearing peers. It is necessary that
language skills of these children be studied in detail for their language skills to be determined
and for intervention programs aiming at these fields to be created. In this study, it is aimed to
examine language skills which are prerequisition for academic achievement of these children
in their school life. Early period language development enables to determine cognitive process
skills and academic difficulties of the children with congenital severe to profound hearing
loss. The practice of intervention program arranged in accordance with the analysis and
results of analysis of different language fields will increase the effectiveness of intervention
and enable their future academic achievement. In addition, the objectives should be carefully
selected in the dimension of understanding and expressing the language for its different
components, and in early period syntax, semantic, vocabulary and pragmatic skills should be
more intensely promoted.
Key words: congenital severe to profound hearing loss, language development, academic
achievement